موتورخانه چیست و عملکرد آن چگونه است؟

موتورخانه نوعی سیستم گرمایشی سرمایشی است که به کمک فن کویل و رادیاتور محیط مورد نظر را در فصل سرد زمستان گرم و در فصل گرم تابستان خنک می‌کند. عملکرد موتورخانه اینگونه است که آب گرم شده به واسطه مولدهای حرارتی توسط لوله‌ها به شوفاژ و رادیاتور انتقال داده می‌شود. در صورتی که می‌خواهید بیشتر با موتورخانه آشنا شوید با زرین سرویس همراه باشید.

موتورخانه چیست؟

در جواب به سوال موتورخانه چیست باید بگویم که به اتاق و یا بخش جداگانه ای از یک ساختمان گفته می‌شود که وظیفه نگهداری تجهیزات مکانیکی و الکترومکانیکی جهت گرمایش و سرمایش یک محیط مسکونی، اداری، صنعتی و … را به عهده دارد موتورخانه می‌گویند.
در محیط‌های مسکونی کوچک برای راه اندازی موتور خانه یک اتاق کفایت می‌کند ولی در مکان‌هایی با متراژ بالا مانند بیمارستان‌ها، هتل‌ها، کارخانه‌ها و … از چند اتاق برای راه اندازی موتور خانه استفاده می‌کنند.
محل قرار گرفتن موتور خانه معمولا در اتاق‌های زیر زمینی و یا اتاق‌های که دور از محیط شما باشند بهتر است.

دلیل استفاده از موتورخانه

در طول تاریخ انسان برای ادامه حیات به چیزهای زیادی نیاز داشته که یکی از آن‌ها گرما و سرما است.
در فصل سرد زمستان همه منازل و مکان‌های دیگر که انسان‌ها آن جا وقت خود را سپری می‌کنند به گرما نیاز دارد که سال‌ها است با استفاده از موتور خانه این نیاز برطرف می‌شود.
البته راه حل‌های دیگری از جمله بخاری، شومینه و … هم وجود دارد که انسان‌ها مطابق سلیقه خود آن‌ها را انتخاب می‌کنند.
همچنین باید بدانید که موتور خانه علاوه بر تامین گرمای محیط شما آب گرم مورد نیاز شما را هم تامین می‌کند و همین امر باعث شده که طرفداران خود را داشته باشد.

انواع موتورخانه

درباره انواع موتورخانه باید بگویم که موتورخانه‌ها انواع مختلفی دارند از جمله موتور خانه‌های صنعتی، مسکونی، اداری، بیمارستانی، تجاری و … که مهم ترین آن‌ها صنعتی و مسکونی می‌باشد که برای شما توضیح داده خواهند شد.

• صنعتی

موتورخانه‌های صنعتی به مکان بزرگتری نسبت به سایر موتورخانه‌ها نیاز دارند.
چرا که این نوع موتور خانه‌ها برای کارخانه‌ها و یا صنایع بزرگ به کار می‌روند و هم چنین تجهیزات این نوع موتورخانه‌ها بسیار بزرگ اند.
در عکس زیر یک موتورخانه صنعتی را مشاهده خواهید کرد.

• مسکونی

موتورخانه‌های مسکونی اینگونه اند که معمولا برای گرمایش و سرمایش یک مجتمع راه اندازی می‌شوند و در صورتی که بخواهید برای یک واحد موتور خانه راه اندازی کنید هزینه زیادی دارد و بهتر است که از پکیج استفاده کنید.
موتور خانه‌های مسکونی معمولا در زیر زمین و یا یک اتاق جدا گانه از منزل شما راه اندازی می‌شود.

در عکس زیر موتور خانه یک مجتمع مسکونی را مشاهده می‌کنید.

اجزای موتورخانه

در این بخش می‌خواهیم شما را با اجزای اصلی موتورخانه آشنا کنیم با ما همراه باشید.

· دیگ آب گرم

دیگ آب گرم یکی از مهم ترین اجزای موتور خانه می‌باشد.
آب وارد دیگ شده و با استفاده از مشعل داغ می‌شود و سپس به وسیله لوله‌های انتقال به شوفاژ و رادیاتورها انتقال داده خواهد شد.
پس از سرد شدن آب دوباره به دیگ بازگشت خورده و گرم می‌شود و دوباره به سمت شوفاژ، رادیاتور، فن کویل و … هدایت می‌شود و همین امر مدام در حال تکرار شدن است.

· مشعل

یکی دیگر از اجزای موتور خانه مشعل می‌باشد چرا که مشعل وظیفه گرم کردن آب موتورخانه را دارد.
مشعل زیر دیگ آب گرم قرار گرفته و آبی که وارد دیگ شده و سرد است را گرم می‌کند.
مشعل‌ها با استفاده از دو نوع سوخت مایع و گاز کار می‌کنند.
سوخت مایع می‌تواند گازوئیل و … باشد و همچنین گاز هم منظور همان گاز شهری است.

· سختی گیر

از دیگر اجزای موتور خانه سختی گیر می‌باشد که وظیفه آن گرفتن املاح معدنی، کلسیم و … آب می‌باشد.
گرفتن سختی آب یکی از اموری است که در صورت رعایت نشدن باعث گرفتگی لوله‌های انتقال و … خواهد شد که در صورت استفاده نکردن از آن باید هر چند وقت یک بار لوله‌ها را تعویض و یا موتورخانه را تعمیر کنید.

· تجهیزات تبادل گرما و سرما

پس از اینکه آب گرم و سرد به وسیله مشعل، دیگ و … تولید شدند و به وسیله لوله‌ها به محیط انتقال داده شدند به تجهیزاتی از جمله شوفاژ، رادیاتور، فن کویل و … که وظیفه تهویه مطبوع محیط را به عهده دارند انتقال داده می‌شوند.
پس از اینکه آب گرم و یا آب سرد به فن کویل و … رسید با جریان پیدا کردن در آن باعث گرم و یا خنک شدن محیط خواهد شد.

· وسایل انتقال

پس از اینکه آب به وسیله دیگ گرم شد و یا به وسیله چیلر سرد شد بک وسیله انتقال برای فرستادن آن به فن کویل، شوفاژ و … نیاز است.
از مجموع وسایل برای انتقال می‌توان شیرآلات، بست، لوله، سه راهی، پمپ، فن و … را نام برد.
با استفاده از نقشه دقیق و مطابق با متراژ محیط، لوله کشی را به درستی انجام می‌دهید.

تا این قسمت شما را با بیشترین اجزای موتورخانه آشنا کردیم در صورتی که می‌خواهید بیشتر با موتور خانه آشنا شوید با ما همراه باشید.
در بخش بعدی شما را با تجهیزات سیستم سرمایشی موتور خانه آشنا خواهیم کرد.

تجهیزات موتورخانه

در بیشتر موتورخانه‌های جدید برای سیستم سرمایشی و گرمایشی خود از سیستم‌های جدیدی که دیگر نیاز به مشعل و دیگ و … ندارند استفاده می‌کنند.
از مجموع تجهیزات سرمایشی گرمایشی این موتورخانه‌ها می‌توان بویلر و چیلر را نام برد که این دو از تجهیزات اصلی موتورخانه می‌باشند.
بویلر برای گرم کردن و چیلر برای خنک کردن استفاده می‌شوند.

بویلر

همانطور که برای شما گفتیم بویلر سیستم گرمایشی است که برای ساختمان‌های خیلی بزرگ و مرتفع، صنایع بزرگ و یا مناطق سرد سیر استفاده می‌شود چرا که بسیار قوی است.
سوخت بویلر گاز شهری و گازوئیل است که وابسته به انرژی در دسترس شما می‌توانید آن را انتخاب کنید.
پس از اینکه آب به وسیله بویلر گرم شد به وسیله تجهیزات موتور خانه از جمله لوله و … به تجهیزات تبادل گرمایش یعنی فن کویل، شوفاژ و … انتقال داده می‌شود و به همین وسیله محیط را گرم می‌کند.

چیلر

یکی دیگر از تجهیزات موتور خانه که بسیار مهم است چیلر نام دارد، چیلر وظیفه خنک کردن محیط را به عهده دارد.
در صورتی که از چیلر تراکمی‌آب خنک استفاده می‌کنید به دستگاه دیگری از جمله برج خنک کننده نیاز دارید ولی اگر می‌خواهید برج خنک کننده نداشته باشید می‌توانید از چیلر تراکمی‌هوا خنک استفاده کنید.
انرژی مصرفی چیلر برق می‌باشد.
چیلر تراکمی‌هوا خنک باید در محیط باز قرار گرفته و نیاز به این نیست که حتما درون موتور خانه قرار بگیرد.
چیلر هم مانند بویلر پس از اینکه هوا را خنک کرد به کمک وسایل انتقال هوای خنک را به وسایل توزیع و تبادل هوای سرد یعنی فن کویل خواهد داد و باعث تهویه مطبوع در محیط خواهد شد.

در صورتی که محیط شما کوچک است و این نوع بویلر و چیلر برای آن زیاد است می‌توانید از مینی بویلر و مینی چیلر استفاده کنید.
در این بخش هم با سیستم گرمایشی و سرمایشی جدید موتور خانه آشنا شدید.

نحوه عملکرد موتورخانه

موتور خانه‌ها انواع و اجزای مختلفی دارند که ما در این قسمت می‌خواهیم نحوه عملکرد موتور خانه را به بهترین روش ممکن برای شما توضیح دهیم.
نحوه عملکرد موتور خانه این گونه است که ابتدا آب از سختی گیر عبور کرده و سپس وارد بویلر شده که از قبل آن را نصب کرده اید.
پس از اینکه آب به وسیله بویلر گرم شد به لوله‌های انتقال داده می‌شود تا به وسیله آن‌ها به تجهیزات توزیع و تبادل گرمایش داده شود و سپس به وسیله آن تجهیزات یعنی فن کویل، شوفاژ و … محیط شما گرم خواهد شد.
نحوه عملکرد موتورخانه چیلر هم مانند بویلر عمل می‌کند با این تفاوت که چیلر سیستم سرمایشی موتورخانه است.
در نوع دیگر موتورخانه‌ها که قدیمی‌اند به جای استفاده از بویلر از دیگ آب گرم و شعله و … استفاده می‌کنند.

فواید موتورخانه

موتور خانه فواید زیادی نسبت به سایر سیستم‌های گرمایشی از جمله پکیج دارد البته باید این نکته را بدانید که معایبی هم دارد که در ادامه شما را با آن‌ها آشنا می‌کنیم.
و البته پکیج چیست؟ قبل از اینکه به مزایا و معایب موتور خانه برسیم بهتر است بدانید پکیج چیست؟ پکیج هم نوعی سیستم گرمایشی سرمایشی جدید است که در بیشتر منازل جایگاه موتور خانه را به خود اختصاص داده است.

بحث اصلی ما فواید موتور خانه:

· عمر طولانی تر موتورخانه نسبت به پکیج و سایر سیستم‌های گرمایشی سرمایشی.

· از نظر هزینه راه اندازی یک موتور خانه برای ساکنین یک مجتمع مناسب تر از نصب پکیج برای هریک از واحدهای آن است.

· هزینه گاز کشی موتور خانه نسبت به پکیج کمتر است.

· هزینه تعمیر و سرویس موتورخانه نسبت به سایر سیستم‌های گرمایشی کمتر و مناسب تر است.
و …

نکات مهم جهت بالا بردن کارایی موتورخانه

چند نکته مهم جهت بالا بردن کارایی موتور خانه که در ادامه برای شما توضیح می‌دهیم این است که:

· لوله‌های رفت و برگشتی باید عایق کاری شوند

· استفاده از درزگیر درب و پنجره جهت جلوگیری از هدر رفت هوای گرم و یا خنک

·  سرویس موتور خانه باید هر چند وقت یکبار انجام شود

·  رسوب گیری و جرم گیری لوله‌ها، دیگ‌ها و … باید به موقع انجام شوند

·  مشعل موتور خانه تنظیم شود زیاد یا کم نباشد.
و …